Ceza Hukuku Notları - 2

(Bu notun öncesindeki notu okumak için tıklayınız: Ceza Hukuku Notları - 1)

Bu sayfada on adet ceza hukuku önermesini ve doğru olup olmadıklarını ve cevaplarını bulacaksınız.

01) Aşağıdaki önerme yanlıştır.

“Eksik ceza normları yalnızca kural kısmından oluşur fakat kural güncel değildir ve idarenin düzenleyici işlemleriyle somutlaştırılmaya muhtaçtır.”

Eksik ceza normlarında ya sadece kural ya da sadece müeyyide düzenlenmiştir. Yani, eksik ceza normları sadece ceza normundan (kuraldan) oluşmaz.

02) Aşağıdaki önerme doğrudur.

“Emrin hukuka uygunluğunun denetlenmesinin kanun tarafından engellendiği hallerde de verilen emrin biçimsel açıdan hukuka uygun olup olmadığının denetlenmesi gerekir.”

Amirin emrinin bir hukuka uygunluk nedeninin olabilmesi için birinci olarak bir emir verilmiş olmalıdır. İkinci olarak ise emir meşru olmalıdır. Meşruluk biçimsel ve içerik yönünden olabilir. Eğer emrin konusu hukuka aykırılığı bünyesinde barındırıyor ve memurun, konusu yönünden meşruluk araştırma hakkı yoksa bile biçimsel yönden bunu incelemelidir. Örneğin, “Emri veren makam yetkili midir?”

03) Aşağıdaki önerme yanlıştır.

“Failin bir kimseyi kasıtlı olarak çok kısa aralıklarla üç bıçak darbesi ile yaralaması halinde üç ayrı kasten yaralama söz konusu olur.”

Çok kısa aralıklarla eylem yapıldığı için burada tek suç vardır. Ayrıca adam öldürme suçu ani suçtur. Eğer burada pasif süje öldüyse, fail üç bıçak darbesinden değil kasten öldürmeden sorumlu olacaktır.

04) Aşağıdaki önerme yanlıştır.

“Fiili suç olmaktan çıkaran kanun, kesinleşmiş ve infazına başlanmış hükümler bakımından uygulanmaz.”

TCK m. 7/1 uygulanır. Buna göre, işlendikten sonra yürürlüğe giren kanuna göre suç sayılmayan bir fiilden dolayı da kimse cezalandırılamaz ve hakkında güvenlik tedbiri uygulanamaz. Böyle bir ceza veya güvenlik tedbiri hükmolunmuşsa infazı ve kanuni neticeleri kendiliğinden kalkar. 

05) Aşağıdaki önerme doğrudur.

“Geçici veya süreli kanunlar, yürürlükte bulundukları süre içinde işlenmiş olan suçlar hakkında uygulanmaya devam eder.”

Geçici ceza yasaları belirli bir dönemde yürürlükte olan ceza yasalarıdır. Süreli ceza yasaları ise yürürlükte kalacakları zaman açıkça düzenlenmiş olan ceza yasalarıdır. Lehe olanın geçmişe uygulanması kuralı geçici ve süreli yasalar yönünden geçerli değildir. Buna göre, geçici veya süreli yasaların yürürlükte bulundukları süre içinde işlenmiş olan suçlar hakkında uygulanmasına devam edilir (TCK md 7/4).

06) Aşağıdaki önerme doğrudur.

“Hedefin veya amacın tek olması her zaman hareketin tek olarak kabul edilmesini gerektirmez.”

Hedefin veya amacın tek olması her zaman hareketin de tek olmasını gerektirmez. Çünkü bir tek hedefe veya amaca birden çok hareketle de ulaşılabilir. Örneğin bir kimsenin itibarını zedelemek için çeşitli vesilelerle o kimse hakkında iftirada bulunanın hareketlerinde olduğu gibi. Bu itibarla hareketin tek olması için hedefin tek olması yeterli değildir. Bu ölçütün bir başka ölçütle tamamlanması gerekir. 

07) Aşağıdaki önerme doğrudur.

“Hırsızlık suçunun kanuni tanımında yer alan “yarar sağlama maksadı” ifadesi bu suçun özel kast ile işlenebilen bir suç olduğunu göstermektedir.”

Kast, genel kast ve özel kast olmak üzere iki şekilde işlenebilir. Özel kastın yer aldığı suçlar olası kastla işlenemez. Hırsızlıkta da özel kast vardır. Rızası olmadan başkasının malını alma ve başkasının malından faydalanma amacı gütme, hırsızlığın unsurlarıdır. Başkasının malından faydalanma amacı gütme, özel kasttır.

08) Aşağıdaki önerme doğrudur.

“Hukuka uygunluk nedenleri, suç fiilinin olumsuz (negatif) nitelikte unsurlarıdır.”

Bir suçun olması için olumlu unsur tipiklik, olumsuz unsur ise hukuka uygunluk nedenlerinin olmamasıdır. Hukuka uygunluk nedeni, failin suç tanımına uygun eylemi ile hukuk düzeni arasındaki çatışmayı ortadan kaldıran nedendir. Hukuka uygunluk nedenlerinin bulunması durumunda, eylem hukuka uygun olduğu için suç da oluşmaz.

09) Aşağıdaki önerme doğrudur.

“Hukuka uygunluk nedenlerinde sınırın kasten aşılması halinde fail fiilinden dolayı kasten sorumlu olur.”

Hukuka uygunluk nedenlerinde sınır mazur görülebilecek korku ve heyecanla aşılırsa ancak o durumda mazur olarak değerlendirilir (TCK m. 27/2). 

10) Aşağıdaki önerme yanlıştır.

“İnsan öldürme suçunun mağduru (pasif süjesi) ölen kimsenin yakınlarıdır.”

Suçun mağduru ile suçtan zarar görenler birbiri ile karıştırılmamalıdır. Suçun mağduru, ceza normu tarafından korunan ve suç tarafından ihlal edilen, yani suçun hukuki konusunu oluşturan varlığın veya menfaatin sahibidir. Suçtan zarar görenler ölenin yakınlarıdır.