Ceza Hukuku Notları - 1

Bu sayfada on adet ceza hukuku önermesini ve doğru olup olmadıklarını ve cevaplarını bulacaksınız.

01) Aşağıdaki önerme yanlıştır.

“Açık ceza normlarında normun yaptırım kısmı eksiktir.”

Açık ceza normları, tam olmayan hükümlerden farklıdır. Açık ceza normlarında müeyyide belirlenmiştir. Buna karşılık kural, örneğin bir konuda yetkili makamlar tarafından çıkarılacak özel ve genel nitelikteki emir veya tedbirlere uymanın hükme bağlandığı hallerde olduğu gibi, gelecekteki bir unsurla tanımlanır.

02) Aşağıdaki önerme yanlıştır.

“Ahmet, Ali’nin üzerine atılarak onu yumruklamış ve ardından kendiliğinden vazgeçerek arkasını dönmüş ve olay yerinden uzaklaşmaya başlamıştır. Ardından yerden kalkan ve kendisini toparlayan Ali, Ahmet’e yetişerek yüzüne iki yumruk atmıştır. Olayda Ali hakkında meşru savunmada sınırın aşılması hakkındaki hükümler uygulama alanı bulacaktır.”

Meşru savunmadan söz edebilmek için çeşitli kurallar vardır. Bunlardan olayımızla ilgili olan “savunma zorunlu olmalıdır” ilkesi (şartı) gerçekleşmediği için burada meşru savunma değil, olsa olsa haksız tahrik söz konusu olur. 

03) Aşağıdaki önerme doğrudur.

“Ancak belli niteliğe sahip kişiler tarafından işlenebilen suçlar, özgü suç olarak adlandırılır.”

Kanunlarda öngörülen suçların büyük bir çoğunluğu herhangi bir insan tarafından işlenebilirken bazı suçlar ancak belli kişiler tarafından işlenebilmektedir. Kanun bazı hallerde suçun varlığı için failin belirli bir hukuki veya fiili durumda bulunmasını şart koşmaktadır. Herkes tarafından işlenemeyen bu suçlara özgü suç adı verilir.

04) Aşağıdaki önerme yanlıştır.

“Anti sosyal nitelikteki fiiller, kanunda açıkça düzenlenmemiş olsalar bile cezalandırılabilirler.”

TCK m. 2’de “Kanunun açıkça suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza verilemez ve güvenlik tedbiri uygulanamaz” ve TCK m. 7’de ele alınan düzenlemelerde biçimsel kanunilik ilkesinin benimsendiği görülür. Biçimsel kanunilik ilkesinin iki temel sonucundan biri de anti sosyal olsalar bile kanunun açıkça suç saymadığı hareketlerin cezalandırılamaz olmasıdır.

05) Aşağıdaki önerme yanlıştır.

“Aynı kişinin bir suçun hem faili hem de mağduru olması mümkündür.”

Pasif süje veya mağdur, suçu oluşturan fiilden doğrudan saldırıya uğrayan kimse veya kimselerdir. Ceza hukuku anlamında hukuka aykırı fiili işleyen kimse suçun failidir. Fail ve mağdur sıfatı hiçbir şekilde aynı kişi olamaz. Örneğin askerliğe gitmemek için kolunu kesen kişi suçun faili, devlet ise suçun mağdurudur.

06) Aşağıdaki önerme doğrudur.

“Biçimsel açıdan suçu, ceza müeyyidesi gerektiren fiil olarak tanımlamak mümkündür.”

Suçun biçimsel anlayışı, kaynağını ceza kanunundan alır. Ceza kanunu ile suç arasında çözülmesi mümkün olmayan bir bağ vardır. Çünkü suç, ceza kanununun ihlalinden ibarettir. Suç genel olarak, hukuk düzeninin ceza tehdidi ile yasakladığı bir fiil olarak tanımlanır.

07) Aşağıdaki önerme yanlıştır.

“Bulgaristan vatandaşı olan B’nin Alman vatandaşı olan A’yı Bulgaristan’da, öldürmek amacıyla yaralaması ve A’nın tedavi altına alındığı Edirne Devlet Hastanesi’nde bu yaralama sonucu ölmesi halinde suç Bulgaristan’da işlenmiş sayılır ve olaya Türk kanunlarının uygulanmaması gerekir. “

Failin ya da mağdurun uyrukluğuna bakılmaksızın  suç nerede işlenmiş ise o yerin ceza yasasının uygulanmasını ifade eden ilkeye ülkesellik ilkesi denir. Türkiye’de işlenen suçlar bakımından ülkesellik ilkesi benimsenmiştir. Türkiye’de işlenen suçlar hakkında Türk kanunları uygulanır. Hareketin kısmen ya da tamamen Türkiye’de yapılması veya sonucun Türkiye’de gerçekleşmesi durumunda suç, Türkiye’de işlenmiş sayılır (TCK 8/1).

08) Aşağıdaki önerme doğrudur.

“Ceza hukukunda kanunilik ilkesinin sağladığı önemli güvencelerden biri de yargıcın keyfiliğini önlemektir.”

Ceza kanununda kanunilik ilkesinden dolayı, yargıç önüne gelen davada yorum, kıyas dahi yapamaz (TCK m. 2/3).

09) Aşağıdaki önerme yanlıştır.

“Ceza hukukunda kıyas yasağı hukuka uygunluk nedenlerini de kapsar.”

Suç ve ceza içeren hükümlerin uygulanmasında ve yorumlanmasında kıyas, mutlak olarak yasaktır. Kıyasın lehe veya aleyhe olması, bu bakımdan önemli değildir. Ancak suç ve ceza içermeyen hükümler yönünden lehte kıyas yapılması mümkündür. Örneğin, hukuka uygunluk nedenleri, kusurluluğu kaldıran ya da azaltan nedenler bakımından lehte kıyas yapılması mümkündür.

10) Aşağıdaki önerme, bir görüşe göre yanlıştır.

“Doğalcı anlayışa göre her suçun bir sonucunun olması gerekir.”

Nevzat Toroslu’nun Ocak 2008 tarihli Ceza Hukuku Genel Kısım kitabının 121. sayfası dikkate alındığında, “sonucun doğalcı anlayışı esas alındığında, bunun her suçta daima bulunması gerekli bir unsur olmadığını kabul etmek gerekecektir. Çünkü bazı suç tiplerinin gerçekleşmesi için kanun sadece belirli bir davranışı yeterli görmekte, ayrıca bundan dolayı dış dünyada bir değişiklik meydana gelmesini aramamaktadır.”

(Bu notun sonrasındaki notu okumak için tıklayınız: Ceza Hukuku Notları - 2)